Sunday, November 20, 2011

"Учиртай 3" Монголын Уран сайхны кино /Тойм Шүүмж/

Монголфильм студийн Найруулагч Д. Золбаярын бүтээл Учиртай гурав киног үзлээ. Түүхэн хэсгийг орчин үеийн цаг хугацаатай хослуулан хийсэнээр бас нэг онцлогтой болов уу гэж бодлоо.

 
Д. Золбаяр гуай олон ч кинон дээр эвлүүлэгч, зураглаач, найруулагч гээд кинотой холбоотой бүхий л ажлыг хийж үзсэн бөгөөд хэд хэдэн түүхэн кинон дээр ажилласан туршлагатай уран бүтээлч юм. Учир нь түүний бичсэн “Шоу бизнесийн - Хаан” (2006) номноос киноны хийц хэллэг, судлал шүүмжийн талаар тун уншууртай бодууштай зүйлсийг олж авсан юм. Киноны эхлэл хэсэг бол тун өөрөөр эхлэнэ юун Учиртай гурав хүн амьтан зодолдоод удалгүй энэ бол Хангайгын гологдсон зохиол болохыг харна.

Киноны түүхэн хэсэг нь үндсэн санаагаа авч хийсэн Үйлийн гурван толгой зохиолоо эвдээгүй хадгалж гаргасан нь харагдав. Хуучний хар цагаан Монгол кинон дээр гардаг зарим нэг ховор план мэр сэр үзэгдээд өнгөрч байв. Киноны найруулагч хэлэхдээ: би Д. Жигжид гуайн дүүрэн планыг тавихыг зорисон гэж байсан.
 
Киноны түүхэн хэсэг дээр бол Нансалмаагын дүр бол даруухан гэнэн цайлган харин Хоролмаа бол хор найруулагч байдаг гэтэл орчин үеийн хэсэг дээрээ энэ хоёрын байр солигдсон мэт болно. Учрал (Нансалмаа) бол сайхан залуу Хангайд (Юүндэн) сайн боловч Мөнгөтэй Баяраатай (Балган) жиг ургуулсан, эцэст нь хоёр залуугийн хооронд яахан удаан гүйх билээ. Хангай бүх учрыг олно. Харин эхэндээ бага зэрэг эсрэгдүү дүр мэт харагдах Намуунаа (Хоролмаа) үнэн хэрэг дээрээ сайн бүсгүй байх болно.

Жүжигчидийн хувьд бол мэргэжлийн болон мэргэжлийн бус хүмүүс холимог байлаа. Сүүлийн үед Батаагүй (Д. Баттөмөр) кино байхаа больжээ гэх болсон. Харин энэ кино дээр Баяраа буюу Балган бусад дүрээ авч гарсан гэхэд оргүй л болуу. Юүндэнг хүрээнээс ирэх замд нь Хоролмаа тосож уулзаад Нансалмааг өөр хүний эхнэр болсон тухайд хэлхэд, Юүндэнгийн гаргаж байгаа эмоц арай сулдвуу гэлтэй санагдав, Магадгүй найруулагчийн шийдэл ч байж болох юм. Юүндэнгийн
(О. Амгаланбаатар) дуу арай шингээдээд байсан, Хоролмаа (З. Онон ) бол дүрээ тунчиг давгүй гаргасан санагдлаа.

 
“Учиртай гурав” ын зохиолыг О. Эрдэнэ бичжээ түүнийг “Зөрлөг” киноны зохиолыг бичсэнээр нь бид мэднэ. 2008 оны “Алтан Шонхор” наадмын шилдэг зураглаачын шагналт Г. Баттулга энэхүү киноны ерөнхий зураглаачаар ажиллажээ. Бас чамгүй олон бүтээл дээр ажиллсан уран бүтээлч. Д. Золбаяр найруулагчтай сүүлийн үед бараг л бүх бүтээл дээрээ хамтарч ажиллаж байгаа гар нийлсэн хүмүүс гэхэд буруудахгүй болов уу. “Учиртай гурав” киног 5D MKII камераар хийжээ. Гэхдээ Маниуал гар фокустай камертай ажиллахад зураглаачаас ихээнхэн чармайлт шаарддаг, авсан дүрсээ дахин дахин томхон дэлгэцээр нягталж шалгаж байхгүй л бол жижиг дэлгэцээр фокусны алдаа гарах нь их. Киноны Хоролмаа, Балган, Цэрэндулан гуравын суугаад ярилцаж байгаа хэсэг дээр хэдэн секунд фокус нь гэрийн ханан дээр л байгаад байдаг.
 
Дууний найруулагчаар нь чамгүй туршлагатай хүн ажилласан гэж бодож байна. Б.Мөнхдорж бол гадны тв шоу дээр хүртэл дууны найруулагчаар ажиллаж байсан юм билээ. Гэхдээ зарим нэг зүйл гэвэл киноны түүхэн хэсэг дээр үхэр тэрэг холдоод яваад байсан хэдий ч үхэр тэргийн дугуйн чийхнах чимээ багасахгүй байсаар байсан атлаа зарим ойрхон хэсэг дээр огт чимээ гарахгүй гэх мэт. Мөн Нансалмаагийн амьд бус биеийг аав нь түшин гашуудан суугаа хэсэг, зураглаач кранн -аар дээш татан дүрсээ авч байхад Нансалмаагын амьсгалж байгаа нь тод томруун харагдаж байв.

Киноны хөгжмийн тал дээр орчин үеийн хэсэгт нь хоёр ч дуу шинээр хийсэн. Н. Халиуны зохиож “Яргуй” хамлагын дуулсан “Чи яг дурлал шиг” дуу инструментал хэлбэрээр дэвсгэр хөгжим болон явж байсан харин Д. Болдын дуулсан “Хагацаж чадах уу?” дуу ердөө хэдхэн секунд зурс өнгөрнө. Түүхэн хэсэг дээрээ Монгол ардын дуунууд соло хөгжмөөр дэвсгэр хөгжим болон явж байв. Түүхэн хэсэг дээрээ нэг дуу шинээр хийсэн бол ямар байх байв гэсэн бодол төрж байв.
 
Орчин үеийн хэсэг дээр Баяраагын аав буюу захирал өөр зохиолчтой ярилцаж Хангайг зохиолчоор ажиллуулахгүй болж байгаа үед захирал хүн үзэгээ илт буруу харуулчихсан гартаа бариад яриад л байв. Бага ангийн хүүхдүүдээс бусад хүн үзэг, харандаагаа арай ингэж барихгүй л болов уу.

Монгол контент компанийн зүгээс найруулагчид санал тавьж ийнхүү кино бүтээгдэжээ, Монгол контентын зүгээс бичил реклам гэвэл залуус Gogo mail ашиглаарай гэж хэлсэнтэй адил мэт Хангай электрон шуудангаа шалгана.

Эцэст нь Хангай туршлаггагүй, нас залуу, амьдрал

үзээгүй хэмээн хэлүүлээд захиралын өрөөнөөс гарч байхад Захиралын зөвлөх нь: Амьдралыг туулсан туршлагаараа биш Амьдралаас мэдэрсэн мэдрэмжээрээ бичих хэрэгтэйдээ гэж хэлсэн үг тун таалагдав.

Ойрд дэлгэцээр Монгол үндэсний хувцас,гоёл чимэглэл, Монгол ахуй, амьдрал хараагүй удсан болхоор сайхан харагдаж байлаа. Архангай аймгийн театрынхан бүрэн бүрэлдхүүнээрээ түүхэн хэсэгт оролцон тогложээ. Орон нутгийн уран
бүтээлчдээ хамруулсан нь таатай..

Кино тойм нь  Монголын Кино Сонирхогч, Шүүмжлэгчдийн холбоо -ийн өмч бөгөөд, зөвшөөрөлгүй ашиглах, хуулбарлахыг хориглоно.

Монголын Кино сонирхогч, шүүмжлэгчдийн холбоо (2011)